Avrupa Tüberküloz (TB)
Toplantısının Değerlendirilmesi
(Haziran-2017)
DSÖ Avrupa Bölgesi, Hollanda Tüberküloz Vakfı (KNCV) ve Avrupa Hastalık Önleme Kontrol Merkezi işbirliği ile yapılan Avrupa Tüberküloz(TB)Toplantısının (Wolfeze Çalıştayı) İzlenimleri
Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan
Toplantıya 160 civarında kişi katıldı. Katılımcılar DSÖ Avrupa bölgesi ülkeleri Tüberküloz Kontrol Programı sorumluları, çeşitli Uluslararası ve bazı Ülkelerin Tüberküloz’la İlgili Sivil Toplum kuruluş temsilcileri idi. Bu yılki toplantıda Türkiye’ den bakanlıktan katılım olmadı. Türkiye’ den sadece ben İstanbul Verem Savaşı Derneği adına katılım sağladım.
Toplantı Programı
* DSÖ Avrupa Bölgesi 2016-2020 TB Uygulama Planı- Göçmen merkezli yaklaşım
* Bölgemizde TB/HIV sorunu
* Latent TB Enfeksiyonu
* Hasta merkezli yaklaşım
* Diijital Sağlık
DSÖ Avrupa Bölgesinde Göçmenlerde TB Kontrol Sorunları
DSÖ Avrupa bölgesindeki Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama olarak hastaların yaklaşık % 30’ u ve ÇİD-TB li hastaların ise % 25’ i göçmendir.
Çeşitli araştırmalarda ÇİD-TB vakaların ülkeden ülkeye geçişlerde hastalığı yaydığı bilimsel olarak gösterilmiştir.
Toplantı da göçmen TB hastaları için her ülkede özel program ve yaklaşımlar geliştirilmesi gerektiği ve ülkeler arasında sınır aşırı geçiş yapan hastaların özel bir kayıt sistemine alınması için işbirliğinin daha da ilerletilmesi gerektiği vurgulandı. Toplantı sonunda bu konuda bir çalışma grubu oluşturuldu. Ben de bu gruba katıldım.
TB /HIV Aktivitelerinin Birlikteliği Toplantısı
DSÖ Avrupa bölgesinde TB/HIV birlikteliği sorunu artmaktadır. HIV Pozitif TB hastalarının büyük çoğunluğu Rusya ve Ukrayna’ da bulunmaktadır. HIV ve TB Tedavi takip ünitelerinin entegrasyonu üzerinde israrla durulmakta.
Sessiz TB enfeksiyonu konusuna Programatik yaklaşım
Tarama gerekenler:
Bulaştırıcı hasta ile temas eden bütün yakın temaslılar
HIV + ler
Ciddi immünsupresifler (Anti TNF kullanıcı, tRabnsplantasyon yapılanlar,
Kr. Böbrek yetersizliği-Diyaliz hastaları)
Silikozsliler
Tarama İçin değerlendirilmesi gerekenler
Geldikleri ülkeye göre bazı göçmen göçmen grupları
Mahkumlar, evsizler, drug kullanıcıları
Özellikle TB hastalarla temas eden sağlık çalışanları
Hangi Tarama Metodunu Kullanalım:
BCG liler IGRA
5 yaş altı çocuklar PPD
İmmünsuprese hastalar da PPD ve IGRA
Göçmenler’ de IGRA veya PPD
Kabul edilen sessiz TB Tedavi rejimleri.
Rifapentin ile kısa süreli Latent TB enfeksiyon tedavisi ele alınan bir konu idi.
Uyumun daha iyi olduğu konusunda bulgular çeşitli ülkelerde artmakta
Tüberkülozda Hasta Merkezli yaklaşım
Tüberküloz’ da Hasta Merkezli Bakım Yaklaşımı Ele alınan Önemli bir konu
Bu yaklaşımda
* Sağlıkta tanı/tedavi hizmetlerinin entegre verilmesi
* Ayaktan tedavi
* Sosyal/ekonomik-Psikolojik destek-Toplum desteği
* Hasta ve ailesinden geri bildirim alma konusu vurgulandı
Dirençli TB de erken tanı ve tedavi için DSÖ Yeni tedavi Kılavuzu
DSÖ Yeni ÇİD-TB Tedavi yaklaşımı KNCV tarafından bazı Asya ülkelerinde uygulanmaya başlanmış.
Hızlı metodla RİF direnci bakılmalı direnç yoksa Standart tedavi
RİF direnci varsa –İkinci seçim ilaçlara moleküler direnç testi yapılmalı
Amikasin ve Kinololon duyarlı ise 9 AYLIK ÇİD Tedavisi uygulanmalı
Amikasin ve/veya Kinololon direnci varsa 18 aylık standart ÇİD-TB tedavisi yapılmalı
TB Kontrolünde Digital sağlık Uygulamaları
Dijital teknik kullanılan alanlar
* Hasta kayıt işlemleri
* Surveyans
* Eğitim- Sağlık çalışanları
Uygulama kılavuzlarına hızlı ulaşım
Eğitim-Hasta ve yakınları için
Hasta ile İletişim (SMS)
* Hastaya destek- Telefon paket gideri ödeme
Sosyo/ekonomik
*Hasta tedavisinin Gözetimi
Video yardımıyla DOT
Video yardımlı tedavi Gözetim
1- Gerçek zamanlı Videokonferans
2- Kayıtlı video klip gönderimi
Video Yöntemin Ucuz Etkili Daha az stigmatize edici
Esnek Güvenli olabileceği vurgulanmakta.
Dünya Sağlık Örgütü’ nün yeni kılavuzunda hastaya sunulması gerek tedavinin doğrudan gözetimi seçenekleri arasında Video yardımlı Gözetim de (VYG) vurgulanmaktadır. Bu açıdan konu üzerinde çalışma yapmamız gerekmekte.
Aşağıda linki olan Avrupa Tüberküloz Surveyans Raporuna göre Türkiye 2015 hedefleri açısından TB insidansında azalma , mortalitede % 50 azalma ve Prevelansta % 50 azalma açısından hedefleri yakalamış ülkeler arasındadır.
2014 hastaları esas alındığında Türkiye göstergelerin çoğunda hedefi yakalamış ülkeler arasında bulunmaktadır.
Öte yandan rutin direnç testlerinin kapsam oranı açısından %90 hedefinin altındayız, RIF dirençli hastalarda sekonder ilaç direnci açısından da hedefi yakalamış değiliz ek olarak ÇİD-TB hastalarında ve HIV+ TB hastalarında % 75 tedavi başarısını yakalamış değiliz.
http://ecdc.europa.eu/en/publications/Publications/ecdc-tuberculosis-surveillance-monitoring-Europe-2016.pdf
Sonuç:
Türkiye DSÖ Avrupa Bölgesinde TB Kontrolü açısından başarılı ülkeler arasındadır. Direnç testinin kapsamının artırılması, hızlı direnç testinin yaygınlaşması, ÇİD-TB olgularımızın tedavi başarısının artırılması, Göçmen hastalar da TB kontrolü konusunda politikaların geliştirilmesi, hastalar için daha kabul edilebilir Tedavi Gözetim seçenekleri (Video Yardımlı Gözetim) hastalara sunulur hale getirilmesi gereklidir.